U bent hier

Het mortuarium van Bonfim (Belo Horizonte)

Location: 
Cemitério do Bonfim, Belo Horizonte - Minas Gerais
Belo Horizonte Necrotério Bonfim

Nieuwe ideën inzake stadsplanning van levenden en doden

De Bonfim-begraafplaats in Belo Horizonte werd ingehuldigd in 1897 enkele maanden voor de nieuwe hoofdstad. De bouw en planning van de nieuwe stad waren geïnspireerd door het republikeinse ideëngoed - op 15 November 1889 werd Brazilië een republiek - met onder andere, de noodzaak voor de creatie van van een seculiere ruimte voor de cultus van de dood. Net zoals het nodig was om de stad van de levenden te plannen, moest ook de begraafplaats volgens normen inzake orde en hygiëne gepland worden. Het mortuarium en de begraafplaats stelden een nieuwe perceptie van de wereld voor in contrast met de oude gewoonte van kerkhoven nabij de kerken wat een diepgewortelde traditie in de Braziliaanse cultuur van de achttiende en negentiende eeuw was.

Mortuarium Belo Horizonte

Bouwmaterialen uit Europa

In deze sfeer van moderniteit, hervorming en het opleggen van nieuwe gewoonten, werd het mortuarium gebouwd. De gebruikte materialen werden bijna allemaal geïmporteerd uit Europa, vooral uit België, zoals bevestigd door de vele verzoeken om vrijstelling van douanerechten, gericht aan de minister van Financiën en die refereerden naar een "Mortuarium voor de nieuwe hoofdstad van de deelstaat Minas Gerais". De materialen werden vanuit de douane in Rio de Janeiro met de stoomtreinen "Ville de Buenos Ayres", "Carolina", "Ville Sint Nicolaas" en "Caravellas" naar Belo Horizonte vervoerd. Bernard Pirson schrijft in zijn artikel "Belgische industriële architectuur in Brazilië in de negentiende eeuw" dat de koepel gebouwd werd door het Belgische bedrijf "La Brugeoise" in 1900.

Mortuarium Belo Horizonte Metalenkoepel La Brugeoise

Het gebouw heeft eclectische architectonische kenmerken. Het Eclecticisme volgt op het Neoclassicisme uit de negentiende eeuw en zocht perfectie door verschillende stijlen te mixen. Het komt veelvuldig voor in andere constructies van dezelfde periode die in de nieuwe hoofdstad Belo Horizonte gebouwd werden.

Angelo_Bonfim_BHDetalhe Bonfim BHDetalhe Bonfim BHDetalhe Bonfim BH

Het mortuarium wordt beschermd door IEPHA (Decreto Estadual 18.531, de 02/06/1977).

Bertha Adele Thérèze De Jaegher

Het eerste officiële graf in Bonfim is van Bertha Adele Thérèze De Jaegher, dochter van de Belgische ingenieur Joseph François Charles De Jaegher (1847-?) betrokken bij de bouw van Belo Horizonte. Joseph François Charles is de zoon van Joseph Franciscus Maria De Jaegher (1818-1888) oprichter van "La Brugeoise". Bertha was slechts 20 jaar oud (° 15/02/1877 te Brugge) en werd begraven op 6 februari 1897, zoals blijkt uit het boek Belo Horizonte - Historisch en beschrijvend geheugen van historicus Abilio Barreto. In de loop der jaren kiemde op de plek van het graf een treurwilg, een feit dat de verbeelding van de bezoekers van de begraafplaats sterk aanspreekt. De reden van haar dood is niet bekend. Verschillende onderzoekers geloven dat ze stierf aan tuberculose.

Roman "Een schuin graf"

Haar dood en de haast om haar te begraven, wekten de nieuwsgierigheid van de schrijfster Beatriz Magalhães. Het resultaat is de roman Caso Oblíquo (Autêntica Editora). Het boek reconstrueert in fictieve vorm de sfeer van de beginjaren van Belo Horizonte. Het hoofdpersonage Beatriz, een Belgische immigrant die, zoals zoveel andere immigranten, arriveerde in Corral Del Rey in de late negentiende eeuw. "Ze stierf in het begin van 1897, net voor ze 20 werd. Haar vader wilde niet dat ze werd begraven in het voorlopig kerkhof. Dus werd ze begraven in de nieuwe begraafplaats die nog in volle aanleg en dus niet volledig afgebakend was", zegt de auteur. Daarom werd de jonge vrouw schuin begraven ten opzichte van de definitieve weg, vandaar de naam van het boek." Haar graf staat haaks op het positivistische en geometrische ideëngoed van de geplande stad. 

Bronnen

Foto's

  • sepia: Stadsarchief Brugge
  • in kleur: Marc Storms, julho 2015